GPP là tiêu chuẩn đặc biệt quan trọng mà bất kỳ dược sĩ nào cũng cần quan tâm khi muốn mở nhà thuốc. Để thực hiện GPP nhà thuốc đúng chuẩn, bạn cần nắm rõ bài bản và chi tiết bộ nguyên tắc của chúng. Để nắm được “tất tần tật” về GPP nhà thuốc, cùng Giá thuốc Hapu tham khảo ngay bài viết dưới đây.

GPP nhà thuốc là gì?

GPP là viết tắt của cụm từ “Good Pharmacy Practices”, được hiểu là Thực hành tốt quản lý nhà thuốc. GPP nhà thuốc bao gồm những quy định, nguyên tắc cơ bản dành cho các cơ sở bán lẻ thuốc về chuyên môn và đạo đức nghề dược. Chúng được đặt ra nhằm hướng đến mục tiêu nâng cao chất lượng, điều trị hiệu quả và an toàn cho người dùng thuốc.

Nhà thuốc đạt chuẩn GPP không chỉ cần phù hợp về mặt pháp lý. Mà quan trọng hơn, còn phải đáp ứng về các tiêu chuẩn trong việc đảm bảo sức khỏe cộng đồng.

Như vậy, một nhà thuốc đạt chuẩn GPP là khi đã vượt qua những những thẩm định về chất lượng, phục vụ tốt nhất cho nhân dân. Đảm bảo cho người dùng mua được thuốc với giá tốt, sử dụng thuốc an toàn, đúng người đúng bệnh.

Những tiêu chuẩn GPP nhà thuốc năm 2023

Trong bộ tiêu chuẩn dành riêng cho ngành dược (GPs) thì GPP được đánh giá cao nhất, bao quát các tiêu chí khác (GMP, GLP, GSP, GDP). Để đạt chứng nhận là thực hành tốt nhất thuốc GPP, cơ sở bán thuốc cần đáp ứng đủ về cả ba tiêu chí: nhân sự, cơ sở vật chất – kỹ thuật, hoạt động nhà thuốc.

Tiêu chuẩn đối với nhân sự nhà thuốc

Người phụ trách chuyên môn tại nhà thuốc cần có bằng đại học ngành dược và chứng chỉ hành nghề dược được cấp phép bởi Bộ Y tế. Nhà thuốc cần đảm bảo nguồn nhân lực thích hợp với quy mô hoạt động của mình (về số lượng, bằng cấp, kinh nghiệm).

GPP nhà thuốc yêu cầu nhân viên đáp ứng bằng cấp chuyên môn và kinh nghiệm thực hành nghề phù hợp với công việc đang đảm nhận. Song, không được nằm trong thời gian chịu kỷ luật (từ mức cảnh cáo trở lên) liên quan tới ngành Y – Dược. Đồng thời, đã được đào tạo ban đầu và cập nhật tiêu chuẩn Thực hành tốt bán lẻ thuốc.

Về yêu cầu hình thức, dược sĩ nhà thuốc cần mặc thêm áo blouse trắng, đính kèm bảng tên (ghi rõ chức vụ) để khách hàng dễ dàng phân biệt.

Tiêu chuẩn về cơ sở vật chất – kỹ thuật

Trong tiêu chuẩn GPP nhà thuốc, cơ sở phải được xây dựng ở nơi cố định, thoáng mát, an toàn, tránh xa các nguồn gây ô nhiễm. Diện tích tối thiểu là 10m2, sử dụng loại trần chống bụi, tường và nền nhà thuận tiện cho công tác vệ sinh.

Nhà thuốc chuẩn bị nguồn sáng đầy đủ cho các hoạt động, tránh gây nhầm lẫn và không để thuốc bị tác động dưới ánh sáng mặt trời. Bố trí đầy đủ các khu vực cần thiết trong nhà thuốc theo đúng yêu cầu quy định:

Khu thực phẩm chức năng
Khu dụng cụ y tế
Khu mỹ phẩm
Khu vực tư vấn
Khu pha chế (nếu có)
Kho bảo quản.

Song song đó, cần trang bị đầy đủ các thiết bị, phương tiện giúp việc bảo quản thuốc đạt tiêu chuẩn cao nhất: tủ kính, tủ lạnh, giá đựng thuốc,… Khi bán thuốc lẻ, không có bao bì đi kèm thì dược sĩ phải ghi rõ: tên thuốc, dạng bào chế, hàm lượng uống, hướng dẫn sử dụng cụ thể.

Trong trường hợp không có đơn thuốc đi kèm thì cần ghi chú cách dùng, liều dùng và số lần dùng cho bệnh nhân.

Tiêu chuẩn về hoạt động nhà thuốc

Có thể bạn không biết, hoạt động của nhà thuốc chính là một trong số tiêu chuẩn có trong hồ sơ thẩm định nhà thuốc GPP.

Theo đó, các chủ nhà thuốc lưu ý ghi chép, lưu trữ lại các tài liệu thuốc đã hết hạn dùng trong khoảng ít nhất một năm. Với những hồ sơ đặc biệt, cần chuẩn bị khu vực đảm bảo để phục vụ công tác tra cứu nhanh chóng khi cần.

Luôn giám sát chặt chẽ các hoạt động mua bán thuốc sao cho phù hợp. Mọi hành vi có dấu hiệu lôi kéo khách hàng hay quảng cáo trái pháp luật hiện hành đều bị nghiêm cấm tuyệt đối.

Nhà thuốc đạt chuẩn GPP cần bảo đảm ít nhất 5 quy trình gồm: mua thuốc, kiểm soát chất lượng, bán thuốc (kê đơn/không kê đơn) phù hợp, bảo quản thuốc, giải quyết các trường hợp thu hồi hay khiếu nại về thuốc.

Những yêu cầu khác trong tiêu chuẩn GPP nhà thuốc

Bên cạnh những tiêu chuẩn trên, nhà thuốc cần đáp ứng một số nguyên tắc khác như sau:

Một nhà thuốc đạt chuẩn GPP luôn đặt sức khoẻ và lợi ích của trong cộng đồng lên đầu
Thực hiện đúng quy luật hiện hành về việc bố trí, sắp xếp và bảo quản thuốc
Tư vấn hợp lý, sử dụng thuốc bán chất lượng, có đầy đủ thông tin và giấy chứng nhận cần thiết. Thực hiện giám sát, theo dõi quá trình sử dụng thuốc của người bệnh
Các hoạt động tự điều trị (cung cấp và hướng dẫn sử dụng thuốc) cần có sự tham gia của dược sĩ quản lý nhà thuốc, nhằm điều trị một số bệnh thông thường mà không cần tới bác sĩ kê đơn
Đảm bảo bệnh nhân sử dụng thuốc an toàn – hiệu quả bằng cách kê thuốc đúng người đúng bệnh, phù hợp với kinh tế

Cách sắp xếp thuốc chuẩn GPP nhà thuốc

Thuốc là mặt hàng có số lượng, chủng loại vô cùng lớn. Vậy nên, việc sắp xếp thuốc không thể tùy tiện mà cần dựa trên một nguyên tắc nhất định. Việc này sẽ giúp quy trình vận hành trở nên hiệu quả, công việc của các dược sĩ nhờ vậy diễn ra trôi chảy hơn rất nhiều.

Nguyên tắc 1: phân chia thuốc theo từng nhóm riêng biệt

Nguyên tắc đầu tiên mà chủ nhà thuốc cần nắm vững là sắp xếp thuốc theo từng nhóm mặt hàng riêng biệt. Ví dụ như nhóm thực phẩm chức năng, thiết bị y tế, mỹ phẩm, thuốc điều trị,… phải để từng khu riêng lẻ, tuyệt đối không để lẫn vào nhau.

Nguyên tắc 2: Sắp xếp thuốc dựa trên nhóm yêu cầu bảo quản

Mỗi một loại thuốc sẽ có những yêu cầu bảo quản khác nhau về ánh sáng, nhiệt độ,… Nhiệm vụ của các nhà thuốc là sắp xếp chúng vào những vị trí thích hợp để duy trì chất lượng, không làm biến đổi chất có trong thuốc.

Thuốc hạ sốt, kháng sinh,… có thể bảo quản trong nhiệt độ thường
Một số loại thuốc dễ bay hơi, dễ phân hủy hay có mùi,… cần bảo quản trong điều kiện đặc biệt
Viên đặt phụ khoa, viên đặt hạ sốt,… nên đặt tại nơi có nhiệt độ thấp, tủ lạnh

Nguyên tắc 3: đảm bảo theo đúng chuyên môn hiện hành

Nguyên tắc tiếp theo mà chủ nhà thuốc cần lưu ý là sắp xếp thuốc theo đúng quy định về chuyên môn hiện hành. Ví dụ, các nhóm thuốc thuốc độc bảng A, B hay các loại thuốc có tác dụng mạnh khác cần được đựng trong những ngăn khóa chuyên biệt. Đồng thời, quản lý theo đúng chuyên môn ngành Dược hiện hành.

Nguyên tắc 4: Đảm bảo nguyên tắc dễ tìm, dễ thấy, dễ lấy và dễ kiểm tra

Với số lượng hàng hóa phong phú như thuốc, đây sẽ là nguyên tắc quan trọng giúp việc bán hàng và quản lý trở nên dễ dàng. Các loại thuốc cần đặt gọn gàng, thẩm mỹ, không chồng chéo lên nhau. Bên cạnh đó, phần bao bì và nhãn hiệu phải quay ra bên ngoài để người bán và khách hàng dễ dàng nhận biết sản phẩm.

Nguyên tắc 5: Tuân thủ nguyên tắc FEFO và FIFO trong sắp xếp thuốc

FEFO (First Expired First Out): ưu tiên đặt phía ngoài những sản phẩm có hạn dùng ngắn, những loại thuốc có hạn dùng dài hơn sẽ được xếp vào bên trong.
FIFO (First In First Out): những loại thuốc được sản xuất và nhập trước thì bán trước. Ngược lại, những sản phẩm được sản xuất và nhập sau thì bán sau.

Với những thuốc bán lẻ, tuyệt đối không mở nhiều hộp cùng một lúc. Chỉ khi bán hết hộp dở đã mở trước mới được mở hộp sau.

Sắp xếp thuốc theo nguyên tắc “nhẹ trên – nặng dưới”, tức những hàng nhẹ thì đặt phía trên và hàng nặng (lọ thủy tinh,…) nên đặt phía dưới.

Nguyên tắc 6: Sắp xếp tài liệu, tư trang, văn phòng phẩm hợp lý

Không chỉ với thuốc mà các giấy tờ sổ sách, tài liệu liên quan về thuốc cũng cần sắp xếp đúng cách. Tất cả phải đảm bảo tính phân loại, đặt đúng nơi quy định và bảo quản tốt.

Một điều tối kỵ mà nhà thuốc cần tránh để đạt chuẩn GPP nhà thuốc là không để tư trang cá nhân lung tung hay đặt trong quầy thuốc.

Sơ đồ nhà thuốc đạt chuẩn GPP

Trên thực tế, tùy vào từng diện tích, địa điểm mặt bằng mà người ta linh hoạt thiết kế một sơ đồ nhà thuốc đạt chuẩn GPP khác nhau. Tuy nhiên, vẫn phải đảm bảo các tiêu chuẩn chung, cũng như cần có đủ những khu vực hay các thiết bị như:

Kho bảo quản thuốc
Khu vực rửa tay
Khu vực tư vấn bán thuốc
Khu vực chờ
Khu vực thuốc kê đơn
Khu vực thuốc OTC
Dụng cụ y tế
Thực phẩm chức năng
Thuốc Đông Y
Khu vực thuốc nhỏ mắt
Khu vực Bao cao su
Khu vực thuốc động ngoài
Quầy ra lẻ
Tủ lạnh

Trên đây là những thông tin về GPP nhà thuốc là gì? Những tiêu chuẩn GPP nhà thuốc năm 2023. Hy vọng bài viết sẽ là nguồn tham khảo hữu ích giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về các tiêu chuẩn trong GPP nhà thuốc. Từ đó, xây dựng hệ thống nhà thuốc chất lượng, uy tín, mang lại nhiều giá trị cho cộng đồng.